1. Οικιακές Εργασίες
  2.  Κηπουρικές Εργασίες 
  3. Φύλαξη/Μεταφορά Παιδιών 
  4. Μικροεπισκευαστικές (Μη Οικοδομικές Εργασίες)
  5.  Φροντίδα Προσώπων Χρήζοντα Βοήθειας
  6.  Ιδιαίτερα Μαθήματα Κατ’ οίκον                                                  
  7. Εργαζόμενοι σε Σ.Υ.Δ./Ιδρύματα
  8.  Εργάτες Γης 
  9. Αισθητική/ΚομμωτικήΠεριποίηση/Νοσηλευτική Φροντίδα 
  10. Φυσικοθεραπεία/Συνοδεία Εκτός Οικίας

Πρόκειται για μια δίπτυχη επιταγή, με μοναδικό αριθμό, που εκδίδεται από τον εργοδότη με τη χρήση του ΑΜΚΑ και του ΑΦΜ του καθώς και την καταβολή ποσού (το ελάχιστο ποσό είναι 5 ευρώ) σε συνεργαζόμενους φορείς, από τους οποίους μπορεί να το προμηθευτεί. (δηλαδή στα ΕΛΤΑ και στις τράπεζες). Στο εργόσημο επίσης αναφέρονται η ημερομηνία λήξης (ο χρόνος ισχύος του εργόσημου έχει οριστεί στους 4 μήνες)  και τα στοιχεία του εργαζομένου (ονοματεπώνυμο, ΑΜΚΑ).  

Σε περίπτωση που ο εργαζόμενος που πρόκειται να ασφαλιστεί με εργόσημο δεν έχει απογραφεί στο μητρώο του ΙΚΑ από άλλη αιτία (πρώτη φορά εργαζόμενος) πρέπει να απευθυνθεί στο υποκατάστημα του ΙΚΑ της περιοχής του και να ζητήσει την έκδοση αριθμού μητρώου ΙΚΑ (ΑΜΑ) και ΑΜΚΑ, προσκομίζοντας:

  1. φωτοτυπία της ταυτότητάς του
  2. τον ΑΦΜ του
  3. αποδεικτικό της διεύθυνσης κατοικίας του (π.χ. λογ/μός ΔΕΗ ή ΟΤΕ)
  4. απόκομμα του εργοσήμου που έχει εξαργυρωθεί, από όπου θα αντλούνται τα στοιχεία του εργοδότη, χωρίς να συμπληρώνεται το αντίστοιχο πεδίο «ΑΜΕ ΕΡΓΟΔΟΤΗ». Δεν απαιτείται βεβαίωση εργοδότη όπως συμβαίνει στην απογραφή ασφαλισμένων που δεν ασφαλίζονται με εργόσημο.  

Το ένα αντίτυπο του εργόσημου, στο οποίο θα υπογράφει ο εργαζόμενος, το κρατά ο εργοδότης, ενώ το δεύτερο θα το λαμβάνει ο εργαζόμενος  αντί χρηματικού ποσού για την αμοιβή των υπηρεσιών του. Κατά την εξαργύρωση του εργόσημου, στους συνεργαζόμενους φορείς – Τράπεζες, ΕΛΤΑ, ΚΕΠ ο εργαζόμενος (μόνο με το ΑΜΚΑ του) εισπράττει το αναγραφόμενο ποσό μείον των ασφαλιστικών εισφορών. Οι εισφορές υπολογίζονται σε ποσοστό 20% και αποδίδονται στον κατά περίπτωση ασφαλιστικό φορέα που είναι το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ή ο ΟΓΑ αντίστοιχα. Ως ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης αναγράφεται η πρώτη ημέρα του ημερολογιακού τριμήνου  μέσα στο οποίο έχει εξαργυρωθεί το εργόσημο. Μέσω του εργόσημου οι ασφαλισμένοι έχουν πλήρη κάλυψη σε συνταξιοδοτικό και υγειονομικό επίπεδο, αλλά και σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος, ενώ στην ίδια περίπτωση οι εργοδότες απαλλάσσονται από κάθε ποινική και αστική κύρωση. Επίσης, προβλέπονται οικονομικές ελαφρύνσεις για τον  εργοδότη. Συγκεκριμένα, οι ετήσιες καταβληθείσες εισφορές εκπίπτουν κατά τα 2/3 από το φορολογητέο εισόδημα του εργοδότη και κατά το 1/3 από το φορολογητέο εισόδημα του εργαζόμενου.

Το εργόσημο, μετά τη λήξη των τεσσάρων μηνών από την ημερομηνία έκδοσης του, δεν μπορεί να εξαργυρωθεί από τον εργαζόμενο. Εργόσημο που δεν έχει χρησιμοποιηθεί από τον εργοδότη μπορεί να ακυρωθεί και να εξαργυρωθεί από τον ίδιο εντός 3 μηνών από την ημερομηνία έκδοσής του. Μετά τη λήξη ισχύος του ακυρώνεται αυτομάτως από τον φορέα έκδοσης και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον εργοδότη για πληρωμή ή να εξαργυρωθεί από τον εργαζόμενο. Σε περίπτωση απώλειας ή καταστροφής εργοσήμου που δεν έχει εξαργυρωθεί, μόνο ο εργοδότης έχει δικαίωμα να ζητήσει την επανέκδοσή του υποβάλλοντας σχετικό αίτημα στον φορέα έκδοσης.

 Για τον υπολογισμό του καθαρού ποσού (χωρίς τις κρατήσεις για τις ασφαλιστικές εισφορές) που θέλει να εισπράξει ο εργαζόμενος, αρκεί να πολλαπλασιάσει το καθαρό ποσό που θέλει να εισπράξει με το συντελεστή 1,25. Το αποτέλεσμα του δίνει το ποσό του εργοσήμου που πρέπει να αγορασθεί.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ : για καθαρό ποσό 200€ θα αγορασθεί εργόσημο αξίας 250€ αφού 200 Χ 1,25 =250. Πράγματι, οι κρατήσεις είναι 250*20%=50€, άρα καθαρό πληρωτέο ποσό: 250-50= 200€

Οι ημέρες εργασίας για ό, τι αφορά τον ΟΓΑ, για τους εργάτες γης, υπολογίζονται ανά έτος με βάση τις αμοιβές τους, για τις οποίες έχουν λάβει εργόσημο. Συγκεκριμένα, προκύπτουν από τη διαίρεση του συνόλου των καταβληθεισών εντός του έτους αμοιβών, διά του ημερομισθίου του ανειδικεύτου εργάτη της 31ης Δεκεμβρίου του προηγουμένου έτους (έχει διαμορφωθεί στα 33,57). Θεωρούνται ως πραγματοποιηθείσες κατά το μήνα εξόφλησης των εργοσήμων.

Παράδειγμα υπολογισμού ημερών ασφάλισης ΟΓΑ:

Εργόσημο αξίας 200,00 : 33,57 = 5,96 Δηλαδή 6 ημέρες ασφάλισης.

Οι απασχολούμενοι που έχουν πραγματοποιήσει 150 ημέρες εργασίας και άνω κατ’ έτος, ασφαλίζονται στον ΟΓΑ για ολόκληρο το έτος.

Για τους εργαζόμενους που έχουν πραγματοποιήσει λιγότερες των 150 ημέρες εργασίας ο χρόνος ασφάλισης υπολογίζεται σε μήνες, οι οποίοι προκύπτουν από τη διαίρεση του συνόλου των ημερών εργασίας δια του 25.Ημέρες εργασίας άνω των 300 κατ' έτος δε λαμβάνονται υπόψη και δε μεταφέρονται σε άλλο έτος.

Τα πρόσωπα, για τα οποία έχουν καταβληθεί εισφορές με το εργόσημο στο ΙΚΑ, , δικαιούνται διπλάσιες ημέρες ασφάλισης από όσες προκύπτουν από τη διαίρεση του ποσού των εισφορών με το ανά ημέρα ή μήνα εργασίας ποσό εισφοράς που αντιστοιχεί στο ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη της 31ης Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους σύμφωνα με την ΕΓΣΣΕ (έχει διαμορφωθεί στα 33,57) και δεν μπορούν να υπερβούν τις 30 ημέρες ασφάλισης ανά μήνα ή τις 360 ημέρες ασφάλισης κατά έτος.
Το ποσό που έχει παρακρατηθεί για ασφαλιστικές εισφορές μέσω εργοσήμου διαιρείται με το ποσό που αντιστοιχεί στις εισφορές του ημερομίσθιου του ανειδίκευτου εργάτη, όπως διαμορφώνεται στις 31/12. Το ποσοστό κρατήσεων του ανειδίκευτου εργάτη ορίζεται 35,4%. Το αποτέλεσμα πολλαπλασιάζεται επί 2 και έτσι προκύπτουν οι ημέρες ασφάλισης που δικαιούται ο ασφαλισμένος.
Προκειμένου να τύχουν παροχών ασθένειας σε είδος θα πρέπει να έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 150 ημέρες ασφάλισης.

Παράδειγμα υπολογισμού ημερών ασφάλισης ΙΚΑ:

Εργόσημο αξίας 800,00 Ασφαλιστικές εισφορές εργόσημου : 800,00 * 20%=160,00

Κρατήσεις ανειδίκευτου εργάτη 33,57 * 35.4%= 11,88

Διαιρούμε τα ποσά των κρατήσεων : 160,00 : 11,88 = 13,4

και πολλαπλασιάζουμε επί 2 : 13 * 2 = 26.

Από τον παραπάνω υπολογισμό προκύπτει ότι με ένα εργόσημο αξίας 800,00 ευρώ ο εργαζόμενος ασφαλίζεται για 26 ημέρες.